Porady prawne

Mieszkanie bez podatku od spadków i wynagrodzeń

Moja starsza schorowana i odległa kuzynka zaproponowała mi układ polegający na tym, że mam u niej zamieszkać, opiekować się nią, a ona w zamian zapisze mi w testamencie swoje mieszkanie. Jestem prawie zdecydowana na takie rozwiązanie, martwi mnie tylko, że po śmierci kuzynki będę musiała zapłacić ogromny podatek od spadków i darowizn.

Niekoniecznie. Ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje swego rodzaju ulgę podatkową, która może być stosowana w sytuacjach podobnych do tego opisanego w pytaniu. Mamy z nią do czynienia w razie nabycia własności (albo współwłasności) budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w tym prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie przy założeniu, że nabycie tych nieruchomości nastąpi między innymi w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego w testamencie, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grypy podatkowej (czyli osoby obce albo należące do dalekiej rodziny). Warunkiem niezbędnym do skorzystania z tej ulgi jest zawarcie pisemnej umowy ze spadkodawcą ustanawiającej opiekę nad nim. Przepisy wymagają, żeby notariusz poświadczył podpisy pod taką umową. Musi też ona być realizowana co najmniej przez 2 lata od dnia poświadczenia podpisu przez notariusza. Jeśli warunki te są spełnione do podstawy opodatkowania podatku od spadków i darowizn nie wlicza się wartości nie przekraczającej 110 metrów kwadratowych powierzchni użytkowej lokali lub budynku. Jeśli mamy do czynienia z nabyciem części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu, ulga taka przysługuje stosownie do wielkości tego udziału. Sprawowanie opieki nad spadkodawcą bez umowy nie jest przez skarbówkę brane pod uwagę, co sprawia, że brak takiego kontraktu nawet jeśli faktycznie będzie się Pani opiekowała kuzynką – nie da prawa do opisywanej przez nas ulgi podatkowej.

MS 4/2024, 25 kwietnia 2024