Dzień wolny na szczepienie
Mam wyznaczony termin na szczepienie przeciwko COVID-19. Czy mój szef musi mi dać dzień wolny, żebym mogła iść na zastrzyk. Czy zapłaci mi dniówkę?
To, czy pracodawca da Pani dzień wolny na udział w szczepieniu i czy potraktuje go jako płatną usprawiedliwioną nieobecność w pracy, zależy niestety tylko od jego dobrej woli. Co do zasady udział w szczepieniu uznaje się za jedną z okoliczności, które uprawniają pracownika do zwolnienia z pracy. Takie obowiązkowe wolne może być jednak stosowane tylko i wyłącznie w przypadku obowiązkowych szczepień ochronnych. Ich wykaz znajduje się w rozporządzeniu Ministra zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Niestety, na liście szczepień w tym akcie prawnym nie ma szczepienie przeciwko SARS-CoV-2. W efekcie zastrzyki chroniące przed tą chorobą nie mogą być uznane za obowiązkowe. W praktyce oznacza to, że pracodawca nie ma obowiązku udzielić wolnego pracownikowi, który chce się poddać takiemu zabiegowi. Co nie wyklucza udzielenia takiego wolnego.
W ciągu ostatnich kilku miesięcy pojawiły się interpretacje uznające, że poddanie się takiemu szczepieniu uznać można za realizację przez pracodawcę zawartego w kodeksie pracy wymogu zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Przyjmuje się, że efektem szczepienia przeciwko SARS-CoV-2 jest stworzenie środowiska pracy, w którym ryzyko zakażenia tym wirusem przez osoby przeciwko niemu zaszczepione jest dużo mniejsze i w ten sposób chroni się pracowników przed chorobą zagrażającą ich życiu i zdrowiu. Na tej podstawie pracodawca może podjąć decyzję o udzieleniu zwolnienia tym zatrudnionym, którzy szczepiąc się chronią nie tylko siebie, ale także swoich kolegów z pracy. Warto to zrobić w jakimś wewnętrznie obowiązującym u pracodawcy dokumencie. Będzie on potrzebny chociażby po to, żeby ustalić czy wolne udzielone pracownikowi na udział w szczepieniu jest odpłatne czy nie. Pracodawcy, którzy nie chcą uznać dnia wolnego na szczepienie za dzień, w którym pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, często w zamian pozwalają takie wolne odpracować. Uznaje się wtedy, że udział w szczepieniu to nic innego jak zwolnienie w celu załatwienia spraw prywatnych. W takim dokumencie warto też określić jak pracownik potwierdza fakt, że z tego przywileju skorzystał. W zasadzie wystarczy, że pracownik ustnie (np. przez telefon) albo np. mailowo powiadomi pracodawcę, że określonego dnia bierze wolne na szczepienie. Nie ma jednak przeszkód, aby pracodawca wprowadził wymóg okazania przez pracownika np. maila albo SMS-a z systemu o terminie udziału w szczepieniu.
MS 08/2021, 27 maja 2021