URSUS

Śladami polskiego traktora

II Zlot Zabytkowych Traktorów Ursus

25 września odbył się II Zlot Zabytkowych Traktorów Ursus związany ze 100-leciem traktora Ursus, który został wyprodukowany w roku 1922. Dużo osób pracowało przy organizacji zlotu. Bożenka, która miała najtrudniejszą administracyjną pracę, Ania, która zadbała o oprawę graficzną materiałów zlotowych, Jacek, który prowadził trudne rozmowy ze sponsorami. Nie należy zapomnieć jednak o głównych aktorach tego zlotu, kolekcjonerach, ratujących zabytkowe traktory przed złomowaniem.

Kolekcjonerzy przywracają „do życia” stare traktory, poświęcają im mnóstwo prywatnego czasu. To dzięki nim stare maszyny uniknęły przetopienia w hucie. Wielu kolekcjonerów prowadzi swoje małe skanseny, w których gromadzi sprzęt i maszyny związane z rolnictwem oraz historią swojej miejscowości. Zgrupowani są również w klubach kolekcjonerów.

Swój udział w zlocie na 100-lecie traktora Ursus kolekcjonerzy rozpoczęli od sobotniego „zamieszania” pod pod PKiN na pl. Defilad [symbolicznie, bo w miejscu PKiN pod adresem Sienna 15 mieściła się niegdyś pierwsza siedziba firmy P7P (Posag 7 Panien)], a następnie ruszyli paradą zabytkowych traktorów ulicami Warszawy. Kawalkada przejechała ul. Wolską w pobliżu drugiej siedziby istniejących już zakładów URSUS przy ul. Skierniewickiej 27/29, kierując się do Ursusa. Po drodze podziwiało ją wielu zaskoczonych przechodniów i kierowców.

Niedzielę kolekcjonerzy rozpoczęli od parady ulicami osiedla powstałego na terenie zakładu. Jednak na początek – złożyli kwiaty przy pomniku upamiętniającym pracowników i mieszkańców Ursusa, którzy zginęli w czasie II wojny światowej.

Na zlot do ursusa Kluby kolekcjonerów zabytkowych maszyn przybyły z różnych stron Polski

Główny ciężar współpracy przy organizacji zlotu ze strony kolekcjonerów wziął na siebie Andrzej Kaźmierczak prezes klubu Traktor i Maszyna, który koordynował przyjazd traktorów do Ursusa. Klub Traktor i Maszyna organizuje największy i najstarszy zlot zabytkowych traktorów i maszyn rolniczych w Wilkowicach.

W tym roku po raz pierwszy od dziesięcioleci, dzięki współpracy z Narodowym Muzeum Techniki, została zaprezentowana ciągówka Ursus z 1922 roku.

Kolejnym klubem, który gościł w Ursusie był Skansen Łochowice i Jacek Grzywacz. Jego skansen skrywa wiele niespodzianek. Odbywają się w nim zajęcia o pracy na roli dla uczniów szkół podstawowych. Zawsze wspierał działaczy społecznych, walczących o uratowanie Kolekcji Ursusa.

Klub Retro-Traktor Golub-Dobrzyń z Michałem Piotrowskim – kolejny uczestnik zlotu. Organizuje wyjątkowy zlot na błoniach Zamku w Golubiu-Dobrzyniu. W swojej działalności przywraca lub odtwarza prototypowe traktory Ursus C-308, które nie weszły do produkcji.

Arkadiusz Śliwiński wraz z klubem Sagan organizuje zloty w Woli Rasztowskiej na wschodnim Mazowszu. W tym roku odbył trzykrotną paradę zabytkowych traktorów w Warszawie. Pierwszą – w sobotę z pl. Defilad do Ursusa. Drugą i trzecią – 25 września, jadąc rano na kołach przez całą Warszawę z Woli Rasztowskiej do Ursusa oraz wracając do domu ze zlotu.

RetroŁowiczanka oraz Andrzej Mirowski są organizatorami zlotów zabytkowych traktorów na zachodnim Mazowszu.

Z mniejszych skansenów – Ewa i Stanisław Pijewscy z Traktory Lubliniec, zaprezentował się również Skansen Lubecko oraz Marek Staniaszek jako przedstawiciel skansenu Stare Budy. Nie należy zapominać o barwnej postaci tego zlotu, czyli Milenie Klimczak i jej RetroCiapku. Towarzyszył jej Tata – Jan Klimczak, serwisant i kierownik wyprawy. Trudno z imienia i nazwiska wymienić wszystkich uczestników zlotu. Wielu z nich dołączyło w ostatniej chwili, jak np. Pan Robert Korzen, który zawitał na zlot wywrotką Star 21. Przybyły również stare samochody. Większość z nich wzięła udział w paradzie ulicami Ursusa.

Akcje i inicjatywy

Oprócz prezentacji swoich zabytkowych traktorów na różnych zlotach i uroczystościach dożynkowych kolekcjonerzy inicjują różne akcje. Ostatnią, najbardziej znaczącą był przejazd zabytkowymi traktorami (między innymi Ursusem C-45) z Gorzowa Wielkopolskiego na Gubałówkę w przeciągu 24 godzin. Uczestniczą też w różnych akcjach charytatywnych. Milena Klimczak swoim Ciapulkiem (RetroCiapkiem) brała udział w rajdzie Koguta.

To tylko niewielka reprezentacja kolekcjonerów ratujących zabytki kultury technicznej przed zniszczeniem. Dla wielu z nich przyjazd do Ursusa na zlot był realizacją marzenia o takiej wyprawie. Kolekcjonerzy co roku ogłaszają kalendarium imprez ogólnopolskich.

 Zwiedzając Polskę – nie omijajcie małych lokalnych skansenów, w których można spotkać wiele ciekawych rzeczy i usłyszeć historię regionu. Można też zdobyć odznakę krajoznawczą – Śladami Traktora Polskiego.

Do zobaczenia na następnym zlocie!

Pasjonat traktorów

Stefan Sobczak

MS 19/2022, 10 listopada 2022