Warto przeczytać
„Polska czyta. Szwecja czyta”
Agata Diduszko-Zyglewska, Katarzyna Tubylewicz
Książka zawiera wywiady przeprowadzone przez publicystkę i polityczkę, Agatę Diduszko-Zyglewską oraz pisarkę i tłumaczkę literatury szwedzkiej, Katarzynę Tubylewicz, z osobami odpowiadającymi za stan czytelnictwa. Pierwsza część dotyczy Szwecji, gdzie kultura czytelnicza jest na bardzo wysokim poziomie, m. in. za sprawą bibliotekarzy i animatorów, choć przede wszystkim dzięki doskonałej, w pełni demokratycznej infrastrukturze czytelniczej. Dzięki proczytelniczej polityce rynek książki jest tam powszechny i wspierany przez instytucje publiczne, co zapewnia niemal dwukrotnie wyższy poziom czytelnictwa niż w Polsce. W 2022 roku ponad 60% Szwedów zadeklarowała przeczytanie min. jednej książki w ciągu ostatniego roku, wg badań przeprowadzonych przez Bibliotekę Narodową, w Polsce przeczytanie minimum jednej lektury w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy zadeklarowało zaledwie 38% respondentów. Mimo wielu starań bibliotekarzy, rynek książki wciąż jest u nas zaniedbany i mocno zhierarchizowany. Niszowe wydawnictwa i kameralne księgarnie upadają, na książce wciąż najwięcej zarabiają pośrednicy, a na spotkania autorskie, zamiast pisarzy, zapraszani są najczęściej telewizyjni celebryci. Od czasu wydania książki Tubylewicz i Diduszko-Zyglewskiej sytuacja związana z poziomem czytelnictwa w Polsce nieco się poprawiła – według danych Biblioteki Narodowej, aż 43% Polaków zadeklarowało, że przeczytało minimum jedną książkę w ubiegłym roku. Trudno to jednak uznać za sukces, bowiem tego typu zmiany można było już odnotować w poprzednich latach, po czym liczba ta ponownie malała.
„Jądro dziwności. Nowa Rosja”
Peter Pomerantsev
Dla osób, które choć trochę interesują się wschodem, zbiór reportaży publicysty raczej nie będzie zaskoczeniem. Rosyjskie pochodzenie brytyjskiego autora umożliwia mu nieco większy wgląd w postsowiecką rzeczywistość, opisywaną z perspektywy demokratycznej. Wszechobecna korupcja, tak charakterystyczna dla wszystkich krajów Europy Wschodniej i Środkowo-Wschodniej, nie będzie raczej dla polskiego czytelnika zaskoczeniem, jednak szokująca może okazać się skala tej gospodarczo-politycznej degrengolady. Pomerantsev przybliża nam rosyjską rzeczywistość sprzed kilku lat nie bez obawy o przyszłość. Niestety obecne wydarzenia, w szczególności atak Rosji na Ukrainę, tylko je potwierdziły. Książkę można potraktować jako przestrogę przed imperializmem – światem w którym prawa człowieka traktowane są jak jakaś obca „ideologia”. Warto po nią sięgnąć choćby dlatego, że opisana w niej rzeczywistość ma swoje konsekwencje i wcale nie jest tak odległa, jakbyśmy chcieli ją widzieć.
„Niezwykła Molly i nowa szkoła”
Sabine Lemire
Wraz z rozpoczęciem roku szkolnego warto podsunąć dzieciom lekturę książki opisującej przygody Molly, która trafia do nowej szkoły. Dziewczynka ma obawy przed konfrontacją z dziećmi i nauczycielami. Tęskni za starą szkołą i przyjaciółką, która w niej została. Nie wie czy sobie poradzi w nowej rzeczywistości. Codziennie przełamuje swoje lęki w kontaktach między ludźmi, napotykając kolejne wyzwania i przygody. Jej zmartwienia opisane są w bardzo prosty i przystępny sposób, by każdy mały czytelnik mógł się w nich odnaleźć. Książka jest uniwersalną historią o dorastaniu oraz lęku przed tym, jak inni nas postrzegają. Świetna lektura, w szczególności dla dzieci wrażliwych, nieśmiałych, którym nieco trudniej nawiązać relacje. Tekst może uświadomić, że nie tylko one borykają się z takimi zmartwieniami i że wszystko jest z nimi w porządku.
Poleca Lucyna Dąbrowska
MS 8/2024, 26 września 2024