Warto przeczytać

„Białe zwierzęta są bardzo często głuche”

Ivana Myšková

Zbiór opowiadań z serii Stehlik, czyli z wyselekcjonowanej przez Mariusza Szczygła czeskiej literatury, która ukazuje się w polskim przekładzie nakładem wydawnictwa Dowody na Istnienie. Każda z opisanych tu historii jest w oparach absurdu czeskiego humoru. Pozorna zwyczajność zaskakuje nas nagłą, zupełnie nieoczekiwaną zmianą. Po pewnym czasie ta wywrotowość zaczyna już jednak trochę nużyć, staje się przewidywalna w swojej zapowiedzianej nieprzewidywalności. Skoro wiemy, że taki moment odstępstwa od zwyczajności w końcu nastąpi, to przestaje on nas już zaskakiwać. Trudno mi więc z całym przekonaniem polecić tę książkę. Mariusz Szczygieł chyba ją trochę przereklamował, ale trzeba przyznać, że opowiadania napisane są lekko i książkę w miarę szybko się czyta. Warsztatowo nie mam jej nic do zarzucenia, ale z biegiem czasu wymagania mam trochę większe.

✻ ✻ ✻

„Szczeliny istnienia”

Jolanta Brach-Czaina

Wydany po raz pierwszy w 1992 roku esej profesor Jolanty Brach-Czainy słusznie wywołał ogromne poruszenie zarówno wśród recenzentów jak i czytelników. Uniwersalizm przesłania i pochwała zwyczajności, w której autorka dostrzega to, co niezwykłe, wielowymiarowość życia i różnorodność istnień oraz ich języków, transgresja narodzin i umierania – to wszystko Jolanta Brach-Czaina opisuje w swoim tekście z niezwykłą pieczołowitością, nie szczędząc namysłu nad sprawami z pozoru najdrobniejszymi. Według autorki codziennie wstając, jedząc, krzątając się i wykonując inne zwyczajne czynności, podejmujemy wysiłek istnienia. Pani profesor dowartościowuje w swej książce nie tyle filozoficzny wysiłek poszukiwania sensu egzystencji, lecz umiejętność odnajdywania go w codziennej krzątaninie, w istocie rzeczy, które nas otaczają, w naszej codziennej prozie życia. Takie podejście pokazuje w jak wielkiej symbiozie żyjemy z całym wszechświatem, w tej kooperacji wszyscy tworzymy wielki krąg egzystencjalnego sensu, bo każde istnienie jest ze sobą ściśle powiązane. W 2019 roku książkę na nowo wydały Dowody na Istnienie i dobrze, bo jest to filozofia dla każdego, kto nie chce przejść przez życie bezreflekcyjnie.

✻ ✻ ✻

„Doktor Jekyll i pan Hyde”

Robert Louis Stevenson

Ta zabawna, edukacyjna książeczka z ilustracjami Adão Iturrusgarai ukazała się w Polsce nakładem Wydawnictwa Dwie Siostry. To już drugi tom z serii „Świeżym Okiem” prezentującej wybrane wydania światowej literatury. Tym razem mali czytelnicy dowiedzą się co nieco o dwoistości natury człowieka, którą reprezentuje tytułowy doktor Jekyll przemieniający się w pana Hyde’a. Za sprawą Roberta Louisa Stevensona i jego mrożącej krew w żyłach powieści, której akcja ma miejsce w wiktoriańskiej Anglii, poznajemy najmroczniejsze meandry ludzkiej psychiki. Oryginalna powieść szybko stała się bestellerem, przeniesionym na deski teatrów oraz na ekran ponad sto dwadzieścia razy. Opowieść ta nigdy nie przestała inspirować i zadziwiać, stała się zapowiedzią psychoanalizy w postaci unikalnej jak na tamte czasy literatury grozy. Książeczka „Doktor Jekyll i pan Hyde” to kolejna odsłona tego dzieła, która dzięki niesamowitym ilustracjom brazylijskiego artysty nie tylko odżywa na nowo, lecz niesie ze sobą świeże spojrzenie na powszechnie znaną już historię.

Poleca Lucyna Dąbrowska

MS 2/2022, 17 lutego 2022