Mieszkańcy pomogli w lokalizacji drewnianych obiektów Ursusa
8 kwietnia Stołeczny Konserwator zabytków pochwalił się nową warstwą na miejskiej mapie zabytków. Zaznaczono na niej 250 domów drewnianych ujętych w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy (GEZ), z których 34 zostało wpisanych do rejestru zabytków. W warstwie znalazło się także około 530 obiektów nie ujętych w GEZ i prawie 140 obiektów już nieistniejących. Jednak brakowało drewnianego dziedzictwa z Dzielnicy Ursus, dlatego też wspólnie z Izbą Tożsamości Ursusa zadziałaliśmy w tym kierunku angażując mieszkańców Ursusa
Przeglądając w dniu premiery serwis Warszawy (mapa.um.warszawa.pl; zakładka: Zabytki) z drewnianymi obiektami zaniepokoiliśmy się, że nie wszystkie z obszaru Dzielnicy Ursus zostały na niej ujęte. Pracownikowi Izby Tożsamości Ursusa jeszcze tego samego dnia udało się osobiście spotkać z właścicielem domu przy ul. Faraona 13. Potwierdził, że jego nieruchomość ma bogatą historię i pokazał, że obiekt jest drewniany, choć z ulicy nie wszystkie elementy wyglądają na wykonane z tego naturalnego surowca. Nie został naniesiony na nowo utworzoną mapę. Wieczorem Izba Tożsamości Ursusa (mieszcząca się w Domu Kultury „Portiernia” – Filii OK „Arsus”) zorganizowała szybką akcję. Na swoim fanpejdżu oraz grupach z Ursusa na serwisie społecznościowym Facebook udostępniła mapę, zdjęcia przykładowego drewnianego domu z ul. Faraona zwracając się z prośbą do mieszkańców o lokalizację innych drewnianych obiektów. Urzędnicy Dzielnicy Ursus również pomogli, udostępniając prośbę. Na efekty nie trzeba było długo czekać. Odezwało się kilkunastu mieszkańców, którzy publikowali zdjęcia i możliwe lokalizacje drewnianych domów, także tych nieistniejących, a nawet starych telefonicznych drewnianych słupów. Lista wszystkich miejsc została wysłana do Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków. Warto przypomnieć, że obiekty architektury drewnianej są jednymi z cenniejszych zabytków w Polsce i stanowią istotny element historycznego krajobrazu kulturowego Polski.
Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków bardzo dziękuje
– Obiekty, które posiadają konstrukcję drewnianą, ale zostały otynkowane, są bardzo trudne do identyfikacji. Dotarcie do tego typu informacji wymaga żmudnych kwerend archiwalnych, a oględziny z zewnątrz nie zawsze dają pełną wiedzę na temat otynkowanego drewnianego budynku – tłumaczy Małgorzata Jaworska, Główny specjalista z Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków, Wydział Badań, Edukacji i Dokumentacji.
– Na mapie został oznaczony jeden nieistniejący obiekt przy ul. Zielonogórskiej 1. Budynek przy ul. Spisaka 56 jest również ujęty w GEZ, jednak nie wiedzieliśmy, że obiekt ten jest drewniany. Dziękujemy również za informację dot. lokalizacji drewnianych obiektów przy ul. Koronacyjnej 35 i ul. Kampanii AK „Kordian” 12. Te obiekty nie były nam znane. Szczególnie dziękuję za notatkę o domu przy ul. Faraona 13, który został ujęty w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy (nr ID URU14254) – dodaje Małgorzata Jaworska.
W serwisie mapowym m.st. Warszawy na fragmencie prezentującym teren Ursusa, uwzględnionych zostało już 9 budynków drewnianych ujętych w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy (GEZ) oraz 5 budynków nie ujętych w GEZ oraz jeden niezachowany budynek drewniany. – Opublikowana nowa warstwa mapy będzie systematycznie aktualizowana, tak więc wprowadzimy na nią nadesłane propozycje. Wszelkiego rodzaju nowe informacje o architekturze drewnianej w Warszawie są dla nas bardzo cenne. Przy okazji Pani Małgorzata przypomina, że wniosek o wyłączenie oraz o włączenie obiektu z gminnej ewidencji zabytków może złożyć każda osoba. Do większości drewnianych obiektów z obszaru Dzielnicy Ursus pracownicy Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków wykonali fotografie w terenie. Do drewnianego dziedzictwa Ursusa należą domy np. przy ul Leszka Białego 17 i 17A, Przemysława II 14, H. Melcera-Szczawińskiego 8, S. Bodycha 18, Władysława Jagiełły 52.
Agnieszka Gorzkowska
MS 6/2021, 29 kwietnia 2021