Jak ładujesz swoje wewnętrzne baterie?

Kończące się właśnie wakacje były wspaniałym czasem na naładowanie swoich baterii, solidny odpoczynek i upragnioną regenerację. Czy wykorzystaliście ten czas dobrze? Energia jest jednym z naszych najważniejszych zasobów, którymi gospodarujemy każdego dnia. Umiejętność odpowiedniego zarządzania nią jest kluczem do utrzymania zdrowia, efektywności, ogólnej satysfakcji z życia i poczucia szczęścia. Współczesne, stale przyspieszające tempo życia bardzo łatwo wyciąga z nas ten zasób. Niekoniecznie na sprawy zawsze tego warte. Sprawdź, czy zarządzasz nią dobrze.

Energia fizyczna – fundament życiowej aktywności

Podstawą naszego funkcjonowania jest energia fizyczna, która jest niejako najbardziej widoczna. Można ją rozumieć jako wydolność fizyczną. Opiera się na dbaniu o zdrowe ciało, regularnej aktywności fizycznej, zbilansowanej diecie oraz odpowiedniej ilości snu. Im lepiej dbamy o te obszary, tym więcej nasze ciało jest zdolne zrobić w trakcie dnia. W książce „Siła nawyku” Charles Duhigg zwraca uwagę na znaczenie nawyków w zarządzaniu energią fizyczną. Nawyk to coś, co nas definiuje, a każdy wysiłek fizyczny, nawet ten najmniejszy, z czasem przekształca się w energię, która napędza nasze życie. Do spadku energii prowadzą nadmierne spożywanie kofeiny, nieregularne posiłki, brak ruchu, zbyt mała ilość snu i czy przewlekły stres. Wszystko to – w dłuższej perspektywie – prowadzi do wyczerpania organizmu. A zatem zwolennikom pielęgnowania powiedzenia: „Szkoda życia na sen” czy miłośnikom przyrządzania kawy jeszcze w piżamie radzimy zachować większą ostrożność. Krótszy sen wcale nie wydłuży nam doby, przełoży się natomiast na znacznie mniejszą produktywność w trakcie dnia.

Energia emocjonalna – zarządzanie nastrojem i relacjami

Energia emocjonalna dotyczy naszego samopoczucia i relacji z innymi. Zarządzanie emocjami polega na umiejętności radzenia sobie ze stresem, utrzymaniu równowagi emocjonalnej oraz budowaniu zdrowych relacji z innymi ludźmi. Daniel Goleman, autor książki „Inteligencja emocjonalna”, podkreśla, jak istotne jest rozpoznawanie i kontrolowanie swoich emocji w codziennym życiu. Jak pisze: Ludzie, którzy dobrze zarządzają swoimi emocjami, mogą utrzymywać pozytywne relacje i lepiej radzą sobie w trudnych sytuacjach. Zarządzanie energią emocjonalną oznacza zatem świadome unikanie toksycznych relacji, które mogą nas wypalać i powodować, że tracimy energię na niepotrzebne konflikty i negatywne emocje. Mówiąc wprost, negatywne uczucia, takie jak gniew, zazdrość czy lęk, mogą nas wyczerpywać. Z kolei pozytywne emocje – radość, miłość, wdzięczność – dodają nam sił. Aby lepiej zarządzać swoją energią emocjonalną, warto praktykować techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy mindfulness, które pomagają w utrzymaniu spokoju i równowagi wewnętrznej.

Energia mentalna – koncentracja i jasność myślenia

Energia mentalna odnosi się do naszej zdolności do koncentracji, myślenia i podejmowania decyzji. W dzisiejszym świecie, pełnym natłoku informacji i bodźców, umiejętność zarządzania energią mentalną staje się szczególnie ważna. W książce „Głęboka praca” (Deep Work) Cal Newport podkreśla znaczenie umiejętności koncentracji w czasach rozproszenia. Głębokie skupienie pozwala na osiąganie lepszych rezultatów w krótszym czasie, co jest kluczowe dla efektywnego zarządzania energią mentalną. Newport zwraca uwagę na konieczność eliminacji czynników rozpraszających – nadmierne korzystanie z mediów społecznościowych, częste przerywanie pracy, multitasking – to wszystko prowadzi do rozproszenia uwagi i wyczerpania umysłowego. Aby skuteczniej zarządzać energią mentalną, warto wprowadzić do swojego życia rutyny, które ułatwiają koncentrację. Jednym z takich narzędzi jest metoda Pomodoro, polegająca na pracy w krótkich, intensywnych cyklach z regularnymi przerwami. Pomaga to utrzymać wysoki poziom koncentracji i uniknąć mentalnego zmęczenia.

Energia duchowa – poszukiwanie sensu i wewnętrznego spokoju

I wreszcie energia duchowa, która jest mocno związana z poczuciem sensu życia i wewnętrznym spokojem. Dla wielu osób źródłem tej energii są religia, medytacja, filozofia życia lub inne formy duchowej praktyki. Victor Frankl, w swojej słynnej książce „Człowiek w poszukiwaniu sensu”, wskazuje, że odnalezienie głębszego sensu w życiu jest jednym z najważniejszych czynników, które pozwalają przetrwać nawet najtrudniejsze chwile. Człowiek, który ma „dla czego” żyć, poradzi sobie z każdym „jak”. Znalezienie celu lub misji życiowej dodaje nam energii duchowej i pomaga utrzymać motywację nawet w obliczu przeciwności. Współcześnie wiele czynników odciąga nas od naszych wartości i celów. Dążenie do rzeczy powierzchownych, materializm czy pogoń za sukcesem kosztem zdrowia i relacji mogą prowadzić do wypalenia duchowego. Aby pielęgnować swoją energię duchową, warto regularnie przyglądać się temu, co jest dla nas naprawdę ważne, co nas inspiruje i co daje nam poczucie spełnienia.

Pochłaniacze energii

Jednym z kluczowych elementów efektywnego zarządzania energią jest umiejętność unikania działań i sytuacji, które niepotrzebnie pochłaniają naszą energię. Kilka z nich zostało wymienionych już wcześniej, prześledźmy jednak ponownie kilka najczęstszych pułapek. Jedną z nich jest przewlekły stres. Niezarządzany, przeciągający się stres jest jednym z głównych czynników wyczerpujących naszą energię na wszystkich poziomach. Potrafi być dosłownie cichym zabójcą – jego poziom może wzrastać na tyle powoli i na tyle dyskretnie utrzymując się w naszej codzienności, że zwyczajnie nie zauważymy dnia, w którym z niegroźnego rozpraszacza stanie się kreatorem poważnych zaburzeń. Kolejną pułapką w niewłaściwym zarządzaniu energią są toksyczne, negatywne relacje, czyli takie, które więcej nam zabierają niż dają. Często to właśnie one generują ów przewlekły stres.

Za dużo naraz

Do współczesnych pułapek niewątpliwie należy także tzw. multitasking, czyli próba robienia zbyt wielu rzeczy naraz. Osoby, które praktykują taką wielozadaniowość błędnie sądzą, że są dzięki temu bardziej produktywne. Zamiast tego ich uwaga jest rozpraszana, a energia potrzebna na powrót do przerwanego zadania zużywa się mocniej niż gdyby zadanie zostało zrobione od razu do końca. I jeszcze jedna istotna pułapka to brak wyznaczania granic. Brak umiejętności powiedzenia „nie” prowadzi do przeciążenia obowiązkami i wyczerpania naszych zasobów wewnętrznych. Nie da się być wszędzie, nie da się zrobić wszystkiego, nie da się zawsze utrzymać perfekcjonizm. Koreluje z nią pułapka zajętości. Współcześnie bardzo łatwo jest być zajętym. Pytanie tylko, czy nasza energia jest kierowana na odpowiednie obszary? Jeśli zamiast uczyć się do egzaminu wolisz posprzątać w mieszkaniu to choć sumienie możesz mieć poniekąd czyste (bo nie obijałeś się), a wymówkę na wypadek ewentualnego oblania gotową, to w ten sposób nie osiągniesz swoich celów. Każdy cel potrzebuje czasu, uwagi i energii. Nie potrzebuje bycia przetłoczonym rozpraszaczami.

Tańcz w deszczu!

Zarządzanie energią wewnętrzną to nieustanny proces, który wymaga świadomego podejścia do różnych aspektów naszego życia. Dbanie o odpowiedni poziom energii fizycznej, emocjonalnej, mentalnej i duchowej jest kluczem do zdrowia, szczęścia i sukcesu. Uważne gospodarowanie tymi zasobami pozwala nam żyć pełnią życia, realizować nasze cele i marzenia, a także zwyczajnie cieszyć się codziennością. Warto zatem świadomie rozwijać umiejętność zarządzania energią, aby móc czerpać z życia pełnymi garściami. Jak ujął to Stephen Covey w swojej książce „7 nawyków skutecznego działania”: „Życie nie polega na przetrwaniu burzy, ale na nauce tańczenia w deszczu”. Dbaj o swoją energię, aby rozpraszacze i trudności jej niepotrzebnie nie pochłaniały. Aby jej poziom był na tyle wysoki, że żaden „deszcz” nam jej nie wyzeruje. Ładuj swoje wewnętrzne baterie czynnościami, które Ci służą i nie oddawaj swoich cennych impulsów niewartym ich aktywnościom. Jak to ujęła Oprah Winfrey: „Energia jest naszą współczesną walutą. To, jak ją wykorzystujesz, determinuje Twoje doświadczenia.” A któż z nas ośmieli się nie zgodzić z Oprah?

Marlena Hess

MS 7/2024, 29 sierpnia 2024

Bibliografia:

• Covey, S. R., 7 nawyków skutecznego działania. Warszawa 2020.
• Duhigg, C., Siła nawyku. Dlaczego robimy to, co robimy w życiu i biznesie. Warszawa 2012.
• Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: 1997.