Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Ursus – kulturalna przestrzeń inspiracji, edukacji i integracji
W kończącym się roku w ursuskiej bibliotece zrealizowano szereg projektów, które nie tylko wzbogaciły ofertę kulturalną, ale także wniosły znaczący wkład w edukację społeczną, ekologiczną i historyczną. Dzięki pozyskanym funduszom i współpracy z wieloma partnerami, biblioteka stała się centrum działań na rzecz różnorodności i społecznej odpowiedzialności.
Pamięć i integracja – projekt „RAZEM pielęgnujemy pamięć”
W sierpniu 2024 roku zainaugurowano projekt „RAZEM pielęgnujemy pamięć” w ramach programu „Warszawskie partnerstwa dla wolontariatu”. Projekt, współfinansowany przez „Ochotników warszawskich”, prowadzony był na niwie refleksji nad historią Powstania Warszawskiego. Podczas spotkań, odbywających się w bibliotece, Środowiskowym Domu Samopomocy „Pod Skrzydłami” (typu B) oraz Muzeum Powstania Warszawskiego, uczestnicy poznawali trudną wojenną historię. Brali udział w warsztatach artystycznych, a także uczestniczyli w spacerach pamięci.
Kluczowym efektem projektu była integracja dwóch grup społecznych: młodzieży oraz osób z niepełnosprawnościami. Wspólna praca nad rękodziełem, rozmowy i działania upamiętniające wydarzenia historyczne przełamały bariery społeczne, budując atmosferę zrozumienia i współpracy.
Zwieńczeniem projektu było powstanie dwóch plakatów patriotycznych, które zawisły w liceum Montessori w Ursusie i w ŚDS „Pod Skrzydłami” (typu B) na Ochocie. Wspólnie utkane flagi były złożone w wybranych miejscach pamięci na terenie obu dzielnic. Uczestnicy wyrazili wdzięczność za możliwość udziału w projekcie, podkreślając jego pozytywny wpływ na rozwój empatii i poczucia wspólnoty.
Odkrywanie świata książek poprzez edukację ekologiczną – „Literackie Ekoinspiracje 2024”
Projekt „Literackie Ekoinspiracje 2024” to wyjątkowe przedsięwzięcie, które łączy pasję do literatury, sztuki oraz ekologii. Jego celem było budowanie świadomości przyrodniczej i promowanie postaw proekologicznych wśród uczestników – zarówno dzieci, jak i dorosłych.
W ramach projektu odbyło się aż dziesięć różnorodnych wydarzeń, które zachęcały do odkrywania piękna przyrody. Inspiracją do realizacji projektu była literatura polska. Warsztaty „Żuki, chrząszcze i chrabąszcze” inspirowane „Dziennikami” Gombrowicza przybliżyły uczestnikom fascynujący świat owadów. Podczas zajęć „Eko-Gęby” tworzono z naturalnych materiałów, a „Lawendowe love” pozwoliły zgłębić tajniki produkcji ekologicznych mydeł. Jednym z najciekawszych wydarzeń była „Pasieka po sąsiedzku”, która uczyła o życiu pszczół i ich roli w ekosystemie. Projekt wzbogaciły również spotkania autorskie z pisarzami, m.in. Olą Woldańską-Płocińską i Dorotą Suwalską, które poruszały tematy takie jak różnorodność biologiczna czy zmiany klimatyczne.
Kulminacyjnym punktem projektu, a zarazem upamiętnieniem 10-lecia Filii „Gołąbki”, była symboliczna akcja zasadzenia bibliotecznego drzewa w pobliskim EKOparku. Na tę wyjątkową okazję wybrano lipę drobnolistną, której na cześć patrona biblioteki – Władysława Jana Grabskiego – nadano imię „Lipa Grabskiego”. Honorowym gościem był wnuk patrona – Grzegorz Grabski.
„Literackie ekoinspiracje” to dowód, że edukacja ekologiczna może być fascynującą przygodą, a literatura i sztuka są świetnym narzędziem do odkrywania złożoności świata przyrody.
Projekt był zgodny z Zieloną Wizją Warszawy i realizowany w ramach Funduszu Edukacji Ekologicznej we współpracy z Biurem Ochrony Powietrza i Polityki Klimatycznej Urzędu m.st. Warszawy i Staromiejskim Domem Kultury.
Kształtowanie wartości – „12 ważnych spraw”
Projekt „12 ważnych spraw”, sfinansowany z Funduszu Edukacji Kulturalnej, to innowacyjna inicjatywa, która za pomocą literatury i metod design thinking wprowadza uczniów w świat najważniejszych wartości życiowych. Podczas zajęć dzieci rozmawiały m.in. o mądrości, odwadze i uczciwości, angażując się w kreatywne działania, takie jak tworzenie symbolicznych „wartościowych” bombek czy plastycznych prac inspirowanych opowiadaniami.
Jednym z ważniejszych elementów projektu była refleksja nad odwagą – czym jest, a czym nie jest, oraz jak strach może wspierać podejmowanie słusznych decyzji. Wspólne warsztaty pomagały uczestnikom lepiej rozumieć siebie i innych.
Wsparcie psychologiczne kluczem do integracji – „Biblioteka dla wszystkich. Nowa przygoda”
Projekt „Biblioteka dla wszystkich. Nowa przygoda” realizowany przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego we współpracy z Save the Children International jest nie tylko kolejnym krokiem w integracji dzieci i dorosłych z Ukrainy i Polski, ale również wzorem wsparcia psychologicznego. Wśród 15 uczestniczących w programie bibliotek znalazła się – jako jedyna reprezentantka Warszawy – Biblioteka Publiczna w Ursusie, która zrealizowała działania w Filii „Skorosze”.
Jednym z kluczowych elementów projektu było wsparcie psychospołeczne zarówno dla dzieci, ich opiekunów, jak i zespołu bibliotecznego. Dzieci uczestniczyły w zajęciach z ukraińską psycholog, która pomagała im w radzeniu sobie z trudnymi emocjami, a dorośli – rodzice i bibliotekarze – mieli okazję rozwijać swoje umiejętności psychospołeczne pod okiem doświadczonych trenerów.
Szczególne miejsce w projekcie zajmowały wydarzenia rodzinne i warsztaty ogólnorozwojowe wspierające budowanie relacji międzykulturowych. Imprezy takie jak „Perskie opowieści” czy teatrzyk „O większego trudno zucha” integrowały polskie i ukraińskie rodziny, jednocześnie oferując wartościową rozrywkę.
Ważnym osiągnięciem było także kontynuowanie (podobnie jak w poprzedniej edycji) kursów języka polskiego dla obcokrajowców, które zaowocowały zdobyciem pracy przez niektórych uczestników. Zajęcia przyciągnęły osoby z różnych krajów, wzbogacając wielokulturowy charakter projektu.
Ze środków projektowych przeprowadzono także remont kącika dziecięcego w Filii „Skorosze”, który – utrzymany w klimacie morskich opowieści – tworzy aktualnie wyjątkową przestrzeń przyjazną najmłodszym czytelnikom.
Inicjatywy takie jak projekt „Biblioteka dla wszystkich” pokazują, jak istotne jest wsparcie psychologiczne w procesie integracji. To ono pomaga budować mosty między kulturami, dając nadzieję na wspólną przyszłość.
Biblioteka miejscem otwartym na różnorodność
Biblioteka Publiczna w Ursusie pokazuje, że może być czymś więcej niż tylko miejscem wypożyczania książek. Dzięki różnorodnym projektom angażującym społeczność lokalną, dba o kulturę, historię, edukację i integrację. Działania te czynią z niej prawdziwe centrum życia społecznego, w którym każdy znajdzie coś dla siebie.
W połowie 2025 r. w Ursusie zostanie otwarta kolejna, 6. filia Biblioteki Publicznej zapewniająca bliski dostęp do kultury w szczególności mieszkańcom Szamot.
Zapraszamy do Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Ursus – www.bpursus.waw.pl
MS 11/2024, 19 grudnia 2024